آنا دیلینه یازیب اوخوماق اینسانا بویوک شرف دیر

قره داغ وبلاقی

نگاهی به تاریخ شهر شوشا و ارتباط آن با تاریخ اهر


این شهر در اوایل قرن دوازدهم هجری و حدود سال ۱۷۴۷ میلادی توسط پناه علی خان، جوانشیر دیوار کشی شده و به صورت مستحکمی درآمد. پناه خان به خاطر تن قوی صدا نخست، جارچی نادرشاه افشار بود. پناه خان پس ازقتل نادرشاه به قره باغ آمد و به تدریج قلعۀ پناه‌آباد مشهور به قلعۀ شوشا را بنا نهاد. پناه خان سپس مردم قریۀ شوشا را در داخل آن قلعه اسکان داد و سکه‌ای نقره ای نیز به نام پناه‌آباد ضرب کرد.
معمرین اهر هنوز "بیر پنابت ایکی پنابت " را به یاد دارند " صوبحدن ایندیه جن بیر پنابتین صاحبی اولمامیشام "
پنابت کوتاه شده پناه آباد یا همان شوشه است که سکه ضرب شده بود

  "یوخاری مچید یا گوهرآقا مچیدی" مسجد گوهر آقا  از نمونه‌های زیبای معماری شوشا از از آثاری  است که به دست  کربلایی صفی خان ( تولد ۱۷۸۸ اهر- وفات۱۹۱۰ شوشا) یکی از معماران چیره‌دست آذربایجانی بنا شده است نوسازی امامزاده بردع (۱۸۶۸)، ساخت مسجد آغ‌دام(۱۸۷۰)، نیز از آثار اوست.

🔹پس از پناه خان فرزندش ابراهیم خلیل خان، خان منطقه وسیع و آباد قره باغ شده، در استحکام قلعه شوشا و آبادانی اطراف آن کوشش کرد. در زمان وی فرهنگ و ادبیات تُرکی آذربایجانی در منطقه رشد فراوانی داشت. شاعر نامدار آذربایجان ملاپناه واقف در دربار وی بود.

🔹بناهای برجامانده از ابراهیم خلیل خان جوانشیر در قره‌باغ به این ترتیب هستند:

الف) مسجد جامع که در سال ۱۱۸۲ ق ساخته شد و سپس به دستور دخترش گوهرآغا مرمت گردید.

ب) دیوار قلعه شوشا که در سال ۱۱۹۸ ق در عرض سه سال ساخته شد.

استحکام دیوارهای شوشا به قدری بود که آغامحمدخان قاجار علیرغم داشتن سربازان چند ده هزار نفری به دفعات نتوانست این شهر را تصرف کند. 
بار آخر که آغا محمدخان قاجار برای تسخیر قلعه اردو زد قحط سالی عظیم عرضه را بر ساکنین قلعه تنگ کرده بود و قلعه بدون مقاومت به تصرف سنگدل ترین پادشاه ایران درآمد اما جان او هم در این قلعه درآمد  در زمان فتحعلیشاه این شهر روسها درآمد 
با تصرف شوشا مهدی قلی خان، آخرین خان قره باغ، به تبریز عقب نشینی کرد و شمال ارس کلا به تصرف روسها درآمد.
احتمالا در همین زمان عده ای از اهالی شوشه به محلی در مسیر اهر ورگهان آمده و روستای شوشه یا شیشه را بنیان نهادند خانواده های جوانشیر اهر نیز از نسل پناه خان هستند 

 با استقلال آذربایجان از اتحاد جماهیر شوروی، شهر شوشا در اردیبهشت ۱۳۷۱ به اشغال  ارمنستان درآمد  و بقیه اهالی شهر هم برای حفظ جان به نواحی داخلی آذربایجان کوچ کردند.
شوشه و مشابهت آن به شیشه باعث شده که در مکاتبات شیشه ثبت شود حال آن که به نظر من این کلمه با شوش و شوشتر مرتبط است
 نوشته مرحوم استاد اصغر محمودآبادی

آرتیغینی اوخو
سه شنبه 12 مرداد 1400
بؤلوملر : اهر ,

اهر ورنی لر بولکه سی

آرتیغینی اوخو
جمعه 8 مرداد 1400
بؤلوملر : اهر ,

دکتر مسعود اهری درگذشت



دکتر مسعود اهری، فرزند دکتر قاسم خان اهری در سن ۹۰ سالگی دار فانی را وداع گفت.

وی قدیمی­ترین مدیرعامل بانک مسکن بود که به ترتیب طی سال­های ۱۳۴۴ تا دی ماه ۱۳۴۵ و همچنین ابتدای سال ۱۳۵۴ تا پاییز سال ۱۳۵۸ در این سمت مشغول خدمت بوده است.

گفتنی است دکتر مسعود اهری، برادر دکتر حسن اهری(بنیانگذار اولین مرکز طبی کودکان ایران) بود.

آرتیغینی اوخو
چهارشنبه 23 تیر 1400
بؤلوملر : اهر ,

اهرین جوما مچیدی

اهر ین جامع مسجیدی قدیم قالا قاپیسیندا و ایندیکی قدس خیابانیندا یئرلشیب مسجیدین معماری سی عبارت اوْلموش تکجه بیر بویک شبستان لا کی 18 متر ائنی و 39 متر ده اوزوناسی دیر مسجیدین 12 آجری پایا سی وار و جمعیله 21 گئرپیجلی گونبز دن تیکیلمیش دیر . مسجیدین اولیه بناسین مغول ائلخان لارینا نسبت وئریلر سانکی ایندی اوْلان مسجدین پایا لارین بیرینده صفویه عصرینین اولرین گوستریر .

http://aharlilar.arzublog.com/uploads/aharlilar/juma_masged_ahar.jpghivdk

آرتیغینی اوخو
شنبه 12 تیر 1400
بؤلوملر : اهر ,

اهره بولکه سینه قیسا بیر باخیش

ایران ایسلام جومهوریتی‌نین دوغو آذربایجان اوستانی‌نین ، اهر بؤلگه‌سینین (بؤلگه‌سی‌نین) اینظیباتی مرکزی اوْلان شهر . ۲۰۱۶-جی ایل سیاهییا آلماسینا اساساً اهالی‌سی ۱۰۰،۶۴۱ نفردیر کی دوغو آذربایجان اوستانین دا نوفوس نظریندن دؤردونجو شهر ساییلیر .

۲۰۱۲-جی ایل، ۱۱ آوقوست تاریخ‌ده، شنبه گونو، گونورتا ساعت‌لارین‌دا تبریز و اهر شهرلری یاخینلیغین‌دا ۶/۴ و ۶/۳ گوجون‌ده تکان‌لار باش وئرمیش و بون‌دان سوْنرا ۵۵-دن آرتیق آفتئرشوک قئیده آلینمیش‌دیر. زلزله‌ده چوخ سای‌دا اینسان هلاک اوْلموش‌دور.


سوی و دیل

اهرین بوتون خالقی آذربایجان تۆرکجه‌ سی ایله دانیشیرلار و اؤنلارون دیلچه لری قاراداغلی یا قاراداغ لهجه سی دیر کی بوتون قارداغ بؤلگه سینده بۇ لهجه یه دانیشیرلار.

دین و مذهب

اهرلی لارین دینی ایسلام دیر و اؤنلارون چؤخونلوقو شیعه دیرلر ؛ هابئله بۇ بؤلگه ده گوران و قیزیلباش تورکلر ده یاشویور کی هامیسی شاملی ائلیندن دیر.شاملی لار آنادولو دان آذربایجانا کؤچوب لار.

آدی

اهرین آدی نظر گلنن عربی بیر کلمه دیر و عربجه ده بۇ کلمه سئرچه دیلی اوتی معنی سی وار. اسلام دان قاباق بۇ شهر میمد آدیلا تاننیردی اسلام دان سوْنرا آدی اهر اوْلوب دیر .

تاریخ

اهر شهری قره داغ بؤلگه سینین بویوک خان کندی و حؤکومت مرکزی دیر.اهر شهری نین تاریخی و قدیمی محله لری عبارت اوْلموش نخجوانلو محله لری ، باغبان محله سی ، ساداتلو محله سی اهر شهری قدیم زامان دیوار لا قورنموش دیر . و بۇ دیوارلار 5 برج دان عبارت اوْلموش دیر.قلعه نین اصلی قیسمتی قالا قاپوسی آدلانیر .

سوغاتلار و ال ایشلری

بالان خالچاسی ، ورنی ، کیلیم ، ججیم و قارداغلی لارؤن سنتی پالتارلاری اهرین ال ایشلری ساییلیر. یدی قات چؤرگی ، یوخا ، کند یومورتاسی ، اریشته ، شکرلی تاتلیسی و ایشلی فتیر ده اهرین یئملی لری دیر.

گورملی و تاریخی یئرلر

  • جامع مسجیدی (اهر)

  • شیخ شهاب الدین مجموعه سی

  • بشیر آمر ائوی

  • اهرین بازاری

  • قاسمخان اهری نین ائوی

  • بلدیه ساختمانی




گوتورولموش   :  تورکجه ویکی پدیادان
https://azb.wikipedia.org

آرتیغینی اوخو
شنبه 12 تیر 1400
بؤلوملر : اهر ,

اهرین التینجی دوره سینین شهر شورالاری سئچیلدی

علی اسحقی       6487 رای
جلیل کاظم زاده     4250 رای
ابوافضل رضایی فرد  4038 رای
شهریار عزیزی         3902 رای
تاری زاده                3765 رای
صابر محرم زاده        3411 رای
ایمان ایمانی چناب   3253 رای

--------------------------------
جعفر کربلایی زاده 3215 رای علی البدل




آرتیغینی اوخو
یکشنبه 30 خرداد 1400
بؤلوملر : اهر ,

بوگون عجیب رای آل وئر اولمالیدی

http://aharlilar.arzublog.com/uploads/aharlilar/ray_almag.jpg

ایران یاخجی مملکت دی
اصلن بوردا رای آل وئر اولماز
آج یوخدو  و ائله بو اجلیغین اولماسیدی که میلتین قاناجاغی
هر گون  آرتیر !!
" بیزیم میلت اوز رای لرین پولا ساتماز " هئش یئمک لرده ده دا ساتماز
بیرینجی دئییم کی اولار کی آشغال قابیلاردان شی -شوی آختاریب
آپاریب ساتیب چوره که وئریب دویولار بیر ایکی نفر دی لر کی ایستک لری
ایرانین گورومون  دونیادا خراب ائلمک دی یوخسا بیز هئش بیریمیز آج دئییریک

سیزین شهریزده - ده رای آل وئر اولسا بیزیم سورغو دا ایشتراک ائلین :?

آرتیغینی اوخو
جمعه 28 خرداد 1400
بؤلوملر : اهر ,

بیزیم یازیلمامیش تاریخیمیز

سوزون دوزو ایستیردیم بو یازینین باشلیغین یازام اهر تاریخینین

پوزولموش یارپاق لاری 
چوخ سالدیم چیخدیم گوردوم  بیزیم اهریمیزین اصلن تاریخی 
یوخدو  ، یانی مکتوب بیر تاریخ کیتابی اهره یازیلمیب


بیر ایکی سوز وارکی من بیر یئرده اولارین جوابین تاپمادیم 

شیخ شهاب الدین بقعه سینده هر ایکی مناره سینین اوستونده 
قوسلی مستطیل شکیلده قازیلمیش یئر وار

رحمتلیک آنام دئیردی ائله بیل  اوردا ایکی آینا واریمیش کی
بوتون  اهره اوردا گورمک اولاردی
ائله بیل روس لار اهره قوشون چکنده بولارادا رحم ائله میب
تاسفله اولاری چیخاردیب روس ماحالینا آپاریب لار


و بیده قدیم کی لر آراسیندا  بئله سوز صحبت وار کی
کی بو عمارتی اوستا سین (دوزه لده نین ) ایشی قوتاراندان 
سونرا بو مناره نین باشیندان آتیب یئره اولدوروب لر  کی 
گیزلین یئر آلتی یول لارین دوشمنه دئمه سین !!
قدیم ائله بیل روال بئله یمیش 

آرتیغینی اوخو
دوشنبه 17 خرداد 1400
بؤلوملر : اهر ,

اهر پایتخت ورنی

ورنی نوعی گلیم فرش نماست که با توجه به خصوصیات بافت تنوع ومواد اولیه ،کامل ترشدن نقش وویژگیهای خاص آن می توان حلقه واسطی بین گلیم وآخرین منزلگاه بافت گلیم وقالی دانست.تفاوت ورنی با گلیم به شکلی است که گلیم دست بافته برروی داربه شکل بدون گره بافته می شودوازدوعامل تار وپودتشکیل شده است ونقوش آن دروسط پود شکل می گیرد وتارتوسط پود کامل پوشیده می شود در صورتیکه دربافت ورنی ایجاد طرح و نقوش وسطح آن توسط پود گذاری اضافی حاصل می شود وتار وپود هردوتشکیل شده است وپود اضافی پود اصلی خوانده می شود ومانند پود گلیم بصورت ساده از بین تارها عبور نمی کند بافتهای اضافی و غیر مقطع یکدست می باشد درصورتیکه گلیم بصورت نقوش در دو طرف می باشد. ورنی از پشم و یا ابریشم خالص بافته شده وبه عنوان زیرانداز استفاده میشود وازاقلام صادرات مهم وزیبا وصنایع دستی عشایرمی باشد. ورنی بافی ابتدا دربین ایلات وعشایرمنطقه قاراداغ وسپس دربین عشایردشت مغان رواج پیدا کرده است . این هنرمنحصر به فرد درسازمان یونسکو بنام اهر(ارسباران)مهراصالت خورده است وهنرمندان اهری دربافت وطراحی 13نشان ملی مرغوبیت کسب کرده اند.

http://aharlilar.arzublog.com/uploads/aharlilar/varni21.jpg

http://aharlilar.arzublog.com/uploads/aharlilar/varni20.jpg

http://aharlilar.arzublog.com/uploads/aharlilar/varni19.jpg

http://aharlilar.arzublog.com/uploads/aharlilar/varni18.jpg

عکاس : سعید قاسمی

آرتیغینی اوخو
چهارشنبه 15 اردیبهشت 1400
بؤلوملر : اهر ,

قرن ده قوتاردی اهر -تبریز یولو قوتارمادی

گون لر - آی لار- ایل لر  سوشدو گئتدی :?
قرن لرده سوشدو گئتدی :( بو اهر تبریز آنا یولو هله ده کی هله دی بی یئره چاتمادی :O
بودجه گلیر  بیرازی ایش لنیر ، بیرازی ایتیر  بیر آزی اوغورلانیر
بیلمیرم ائشیدیب سیز یا یوخ اهر تبریز یولو مسئولارین چورک آغاجی اولوب دی ;)

آرتیغینی اوخو
چهارشنبه 8 اردیبهشت 1400
بؤلوملر : اهر ,