«شهر اهر»
، از گذشته های نه چندان دور، به سه محله ی اصلی تقسیم شده بود که هر
کدام از این محله ها ، خود دارای خُرده محله ها ، کوچه های فرعی و تجاری
بودند. هر سه محله مسکونی بوده و درحد فاصل آنها باغات انبوهی وجود داشته
است. آب شهر از چند قنات تامین می شده که درمحله های مختلف شهر قرار
داشتند. امروزه تقریباً همه آنها ازبین رفته است.
محله های سه گانه ی تاریخی اهر عبارت بودند از:
• محله ی نخجوانلو
• محله ی باغبان
در تمام جوامعی بشری مسئولان و دولتمردان مفاخر و مشاهیر را ارج می نهند و به بهانه های گوناگون از خدمات این افراد تجلیل می کنند.
۴آبان۹۲ در مراسمی با حضور وزیر بهداشت، رییس فرهنگستان علوم پزشکی تندیس دکتر محمد قریب رونمایی و بنیانگذار طب نوین اطفال در ایران معرفی گردید.
پدر طب اطفال ایران در حالی به دکتر محمد قریب اعطا شد که سایت رسمی مرکز طبی کودکان در تاریخچه احداث این بیمارستان آورده است : « ساخت بیمارستان مرکز طبی کودکان در سال ۱۳۳۷ توسط مرحوم دکتر حسن اهری پیشنهاد شد. ایشان فکر ساخت این مرکز را ره آورد سفری دانست که به همراه مرحوم دکتر محمد قریب … به شهر مونترال کانادا برای شرکت در نهمین کنگره بین المللی بیماریهای کودکان داشتند… [دکتر حسن اهری] در تحقق این هدف بر روی کمک افراد و سازمانهای نیکوکار برنامه ریزی کرده و به عنوان اولین گام، اندوخته خود را در فروردین سال ۱۳۴۰ برای این منظور اهدا کرد… همکاری دکتر فرهاد و دکتر قریب در تحقق این هدف نیز تأثیر بسزائی داشت. »
سایت دانشگاه علوم پزشکی تهران نیز در معرفی دکتر حسن اهری نوشته است: … [دکتر حسن اهری] همراه دکتر محمد قریب پایه گذار طب نوین اطفال در ایران از بنیانگذاران بیمارستان مرکز طبی کودکان و اولین رئیس بیمارستان بود.
با تمام این تفاسیر آنچه که عیان است دکتر حسن اهری یکی از پایه گذاران طب نوین اطفال در ایران می باشد ولی این امر از سوی مسئولان آنطور که شایسته این دکتر آذربایجانی می باشد مطرح نمی گردد.
بی توجهی مسئولان به این شخصیت علمی باعث شده نه تنها حسن اهری در آذربایجان بلکه در شهر اهر نیز ناشناخته باقی بماند و نشان و تندیسی از وی در شهر زادگاهش یافت نشود.
دکتر حسن اهری در سال ۱۳۰۱ بدنیا آمد. در سال ۱۳۳۴ موفق به اخذ تخصص بیماریهای کودکان شد و در سال ۱۳۴۶ به رتبه استادی اطفال نائل شد. دکتر حسن اهری در طول حیات علمی خود در کنگره های مختلف علمی و بین المللی کودکان در کشورهای مختلف از جمله آمریکا, کانادا, سوئیس, ترکیه, پاکستان و ژاپن شرکت کرد.
از دیگر فعالیتهای علمی و ارزشمند وی انتشار اولین مجله علمی بیماریهای کودکان در ایران به زبان انگلیسی و فارسی بود.
وی در هفدهم بهمن ماه ۱۳۴۹ بدنبال ابتلا به یک بیماری حاد دارفانی را وداع نمود.
دکتر
یوسف دیزماری:کاظم خان قراچه‌داغی بنیانگذار نابینای خان نشین در محالات
قاراداغ همانند سایر خوانین آذربایجان از مخالفین اولیه کریم‌خان زند به
شمار می‌رفت.به زعم نگارنده علت این مخالفت می‌تواند احترام وافر کریم‌خان
زند با نادرشاه افشار باشد زیرا در الکاء ولایت شکی بنابه دستور نادرشاه ؛
کاظم خان قراچه‌داغی از هر دو چشم کور شده بود.زکی خان زند پسر عمو و برادر
ناتنی کریم خان زند در جنگ قره‌چمن در آذربایجان که در 1175 ه-ق علیه
فتحعلی خان افشار روی داد با رشادت و دلاوری شکست قریب‌الوقوع لشکریان زند
را در جناح راست و قلب سپاه به پیروزى بدل کرد.در اواخر همان سال یعنی
1775هـ. ق کریم خان زند جهت تسخیر آذربایجان به سراغ سران ایلات شقاقی و
شاهسون که به یاغیگری روی آورده بودند ؛ رفت و با آنها هم پیمان گردید و به
کمک آنها شهر تبریز را گرفت. کریم خان زند به کمک ایلات شقاقی و شاهسون در
ماه شعبان 1176هـ. ق مصادف با مارس 1763 میلادی قلعه و شهر ارومیه را نیز
تصرف کرد. بنابه قول مؤلف گیتی گشا کاظم خان قراچه‌داغی نیز در تصرف شهر
ارومیه در رکاب کریم خان زند بود. پس از فتح ارومیه کریم‌خان فتح‌نامه‌اى
صادر کرد که در ابتداى آن نام خویش و سپس نام شیخ‌علی‌‌خان زند را به‌عنوان
فرمانده قوا ذکر نموده بود که این امر موجب نارضایتی زکیخان زند
گردید.کریم خان جهت جلب رضایت زکی خان زند فرمان حکومت عراق عجم را براى وی
صادر کرد و هفت‌هزار سوار همدانی را در اختیار وى گذاشت تا حسن‌نیت خویش
را به زکی خان نشان دهد. در این زمان همه خوانین آذربایجان و از جمله کاظم
خان قراچه‌داغی بناچار با کریم خان زند متحد شدند و همه خوانین آذربایجان
به شیراز انتقال داده شدند .کریم خان زند با خوانین آذربایجانی مقیم شیراز
مشورت می‌کرد و کاظم‌خان قراچه‌داغی خان مقتدر قاراداغ رئیس مشاورین وی
بود. در عراق عجم ،زکی خان زند با سران ایلات لر و بختیارى و قبایل عرب و
علی‌‌محمدخان زند (خواهرزادۀ کریم‌خان و حاکم لرستان) را که مدتى بود از
کریم خان زند نافرمانى می‌کردند، با خود متحد ساخت.زکیخان در اصفهان
زورگیری می‌کرد.با شنیدن این خبر کریم خان زند که در آن موقع در اردبیل بود
خود در راس یک نیروی صد و پنجاه هزار نفری به اصفهان لشکر کشید . زکیخان
بدون مقاومت موثری با گروگان گرفتن اقوام کریم خان از اصفهان گریخت.در این
لشکر کشی کاظم خان قراچه‌داغی و پناه‌خان جوانشیر، صادق‌خان دنبلی و
نصیرخان پسران علی‌‌خان شقاقی و نظرعلی خان شاهسون به یاری کریم خان زند
شتافتند. کریم‌خان، نظرعلی‌‌خان زند را به تعقیب زکی خان فرستاد و در
نزدیکی شوشتر جنگى بین آن دو درگرفت. زکیخان ناگزیر گروگانها را آزاد کرد
و در نهایت به لرستان رفت و به اصطبل کریم‌خان پناهنده شد.زکی خان از کریم
خان طلب عفو کرد که مورد پذیرش کریم خان واقع شد.کریم خان زند خوانین
آذربایجان از جمله کاظم خان قراجه‌داغی را به بهانه شرکت در مراسم تاجگذاری
به شیراز برد و به آنها اجازه برگشت نداد و یا به قول امروزی‌ها آنها را
در کاخ زندانی کرد.همه آن خوانین جزو مشاورین ارشد وی به شمار می‌آمدند و
در امور مهم مملکتی با آنها مشاوره می‌کرد.کاظم خان قراجه‌داغی رئیس
مشاوران کریم خان زند در شیراز بود.از زمان فتح آذربایجان بدست کریم‌خان
یعنی 1763 میلادی تا زمان مرگ کریم خان در سال 1779 میلادی مصطفی قلی‌خان
ولد کاظم خان قراجه‌داغی حاکم قره‌داغ بود.ایشان مرکز قره‌داغ را از اهر به
قریه کردشت انتقال داد.در این زمان خوانین سرتاسر آذربایجان تابع حاکم
ایالتی آذربایجان بودند و اختیارات چندانی نداشتند.اما بعد از مرگ کریم
خان،خان نشین قره‌داغ از حاکم ایالتی آذربایجان(تبریز) نافرمانی کرد
فیطیر دن سوز توشدو بیر جریان یادیما توشدو 
دوسلاریمیزین بیری دانیشیر دی کی قوهوم لاریمیزین بیری ایلات دی ، هم ده کی سید
طایفاسی دی فیطیر بایرامی اولوب آغام ال چمکدی دوروب گتدیب بولاری گورملیک
بیزیم طرف لرده فیطیر بایرامیندا سید لره حتمن باش چکیب تبریک دئیرلر
سوزوم اوندا یوخ بلی دوردوک توشدوک یولا بیر ایکی سات آت-قاطیر یولونان
یئتیشمیشیک ائل-اوبیا آغام اوپوش گوروش ، خوش بئش -اون بیش دن سونرا
باشلیب کی هله آ کیشی فیطیر بایرامیزدا موبارک اولسون بیزیم سید قوهوموموز آتدان
اوسته بیر آغام باخیب دئدی آکیشی سن بو ساتاشماغیندان قالمیسان میرتو باشی
یاریمدا نه فیطیر نه بایرامی قوی اتوراق باشلیب گولدو سونرا کی گوردو آغام جدی دی
با شلا دی کی مشی سن اوله سن بیر آی اوروشلوق گلیب گئچیب اَ توبا بیریمیزین
خبریمیز اولمیوب وای دده وای . تانرینین یانیندادا شرمنده اولموشوق 
قره داغ اهلی بیلیر من نئجه دیوانه سی ام
بابکین داش قالاسی، هم نبی کاشانه سی ام
ایسته دیم بیر کره ده سیره چئخام بو ماحالی
آیلارین هیجرانینا سون قویا بلکه وصالی
کونلومو چَن بورویوب دوغما دیاردان آرالی
آخی من خان آرازین قان دولو پیمانه سی ام
قاراداغ اولکه سینین گور نئجه دیوانه سی ام
سئومیشم زیره سی قار سهرامانی شاه داغئنین
باش بولاق اورتا قجللی قارالار یایلاغینی
مرد اگیت میدانینی طُرفه گؤزل اویلاغینی
داغئنی اصلانینی سئت قایادان لانه سی ام
قاراداغ اولکه سینین گور نئجه دیوانه سی ام
منی مفتون ائلیین ورزقانین حیواسی دیر
کیوانین آغ قیزیلی، مینجوانین بوغداسی دیر
بیر کلیبر زغالی، بیرده اهر آلماسی دیر
اوشتبین آغ نارینین قئرمزی شاهدانه سی ام
قاراداغ اولکه سینین گور نئجه دیوانه سی ام
بسله نیب تای حضره هر قارا گوز قئز گلینی
وئرمییب هر اوتن اغیار الینه پاک الینی
وئرمه رم یوز لادانه آی بنیزین بیر تئلینی
گول خانیم نازلی صنم گول پری، گول دانه سی ام
قاراداغ اولکه سینین گور نئجه دیوانه سی ام
بو ائلین صنعتینه،حکمتینه باش اوجادیر
چون جوان عاشیق حسین تک اولو شاعر یارادیب
افتخاریم او مرام عاشیقی صنعت کاریدیر
شاهدین داش اولان اوچ قارداشین افسانه سی ام
قاراداغ اولکه سینین گور نئجه دیوانه سی ام
سای حساب سیز بیلیرم کئچمیشینین قهرمانی
بیر مثل چون او وطن خادیمی ستارخانی
نبی تک چوخدی بئله خان بیه، قان اود دورانی
عاشیقی هر تکی ام قربانی هر دانه سی ام
قاراداغ اولکه سینین گور نئجه دیوانه سی ام
شعر گنجینه سی دی اوستاد عاشیق مسکنی دیر
خزرین حجمی قدر فولکلوریندان غنی دیر
شاعرین الهامی گوم گوی چمنی، گولشنی دیر
خان چوپان قوشماسی نین اینجه سی دردانه سی ام
قاراداغ اولکه سینین گور نئجه دیوانه سی ام
صحبت آچدیمسا دئیم تئللی سازین قدرتینی
مین کونول لر داشییر معنوی ائل ثروتینی
میللته دئلغمی آتدیقجا آنار قدرتینی
خان کرم مجلیسینین غم ائوی غم خانه سی ام
قاراداغ اولکه سینین گور نئجه دیوانه سی ام
بیر زمان باسقی ائدیب شاهلیق ائده نلر ائلیمه
خور باخیب دیر بایاتی قوشما گارایلی دیلیمه
او سببدن چکیلیب غم سه گاهین زابلیمه
بیر شکسته قره باغ ماهنی سنین زیل سسی ام
قاراداغ اولکه سینین گور نئجه دیوانه سی ام
دئیرم بیرده گوره یدیم او گوزل چاغلارینی
تویلی بایراملی بوتون کندلی اولماغلارینی
بهمن افسون ائده ن نغمه لی یئغناغلارینی
مرادین چالدیغی اول تئللی سازین شانه سی ام
قاراداغ اولکه سینین گور نئجه دیوانه سی ام
خالقینا ائتسه ستم ظالیم آغیر گون گوزاران
عکس ائدر ماهنی سینا شعرینه نفرتله اینان
ارتجاع ریشه سینه اودلی قلم ضربه ووران
ستارین سرمایه شعرینده کی تازیانه سی ام
قاراداغ اولکه سینین گور نئجه دیوانه سی ام
دینله اشعاریمی ای خالقلارا ظلمت توره دن
ایسته یب هر بیر عوام خلسه سایاق عقلی گؤده ن
بابکین اولکه سینه سورسه خلافت یئنی دن
شمشیره ال آپاران شاعره مردانه سی ام
قاراداغ اولکه سینین گور نئجه دیوانه سی ام
محمد گل محمدی
| آد | ستّار خان |
|---|---|
| قیسا بیلگی | مشروطه‌چی‌لرین ایلک باشچیسی |
| دوْغوم تاریخ |
۱۸۶۸ میلادی قاراداغ |
| اؤلوم تاریخ |
۱۹۱۴ میلادی تهران |
| مزارلیغی | شاه عبدالعظیم توربه‌سی، رئی |
| میللیت | آذربایجان تورکو |
| آیری آدلار | ستّارخان |
مشروطه حرکتلرینده باقرخان ایله بیرلیکده آذربایجان، قفقاز و خصوصاً تبریز اینقلابچیلارین نظم انتظام ایله قاجار شاهین قوشونونا قارشی قوردولار.
۱۹۰۵-۱۹۱۱-جی ایللرده باش وئرمیش مشروطه حرکاتی ستارخانی بؤیوک سرکرده سویه‌سینه قالدیردی. ۱۹۰۷-جی ایلده تبریز شهری‌نین امیرخیز محلّه‌سی‌نین فدایی‌لرینه رهبرلیک ائدن ستارخان اؤزونون قهرمانلیغی و شوجاعتی ایله بوتون فدایی‌لرین سئویملی سرکرده‌سینه چئوریلدی.
شورا مجلیسی توپا توتولدوقدان سوْنرا شاهین ۴۰ مین نفرلیک سیلاح‌لی قوه‌سی اینقیلابین بئشیگی تبریز شهرینه هوجوم ائتدی. ۱۹۰۸-جی ایلین ژوئن آییندا ستارخانین رهبرلیگی آلتیندا عالی حربی شورا یاراندی. عالی شورانین باش کوماندانی ستارخان و اونون موعاوینی باقرخان، عوضولری علی میسیو، حاجی علی ، سئید هاشم خان تعیین ائدیلدیلر. ۱۹۰۹-جو
ایلین آوریل آیینا قدر تبریز عوصیانی دوشمنه بؤیوک تلفات وئرمک‌له اونون
سیلاح‌لی قوه‌لرینی تبریزدن چیخارماغا نایل اولدو. بۇ ووروش‌دا ستارخان و
باقیرخانین قهرمانلیغی نظره آلیناراق آذربایجانین اوستان انجمنی اؤز
ایجلاسی‌نین قراری ایله ستارخانا " سردار ملّی " (خالق سرکرده‌سی) و باقیر خانا "سالار ملّی" (خالق رهبری) فخری آدلاری وئردی.
تبریزین مودافیعه‌سی حربی شورایا تاپشیریلدی. عوصیانچی‌لارین بۇ غلبه‌سی آذربایجانین باشقا ویلایت‌لرینه و بوتون ایرانا موهوم تاثیر ائتدی. تهران، قزوین، رشت، ایصفاهان و باشقا شهرلرده "ستارخان" آدلی کومیته‌لر یاراندی. ۱۹۰۸-جی ایلین اوکتوبر آیینا قدر آذربایجانین بیر چوْخ ویلایتلری دوشمنلردن تمیزلندی. اؤلکه‌ده اینقیلابی حرکاتین گوجلنمه سیندن قورخویا دوشن شاه و ایرتیجاع قوه لری تهراندا شورا مجلیسینین یئنیدن آچیلماسینا ایجازه وئرمه‌یه مجبور اولدولار. ۱۹۰۸-جی ایلین دکابر آییندا آچیلان ایکینجی شورا مجلیسی ستارخان ایله باقیرخانین خیدمت‌لرینی قییمتلندیرمک مقصدیله اونلارین شکیل‌لری اوزرینه قیزیل سویو ایله باسیلمیش فخری لؤوحه یارانماسینی تصدیق ائدیب، مجلیسین یئنیدن آچیلماسی زامانی اونو تریبونادان آشماغا فرمان وئردی.
