اهر از شهرهای قدیمی آذربایجان است که در سایه ی همین قدمت ، ذخایری از عناصر متنوع هویتی این خطه ی دیرسال را ، در قلب خود نهفته دارد. بخشی از این عناصر فرهنگی ، عناوین و اسامی جغرافیایی هستند که در جای – جای شهر اهر به چشم می خورند و شایسته است که این عناوین ارزشمند ، طی فرایند پژوهش تاریخی جمع آوری و مورد مطالعه و بررسی قرار بگیرند.
این شهر در اوایل قرن دوازدهم هجری و حدود سال ۱۷۴۷ میلادی توسط پناه علی خان، جوانشیر دیوار کشی شده و به صورت مستحکمی درآمد. پناه خان به خاطر تن قوی صدا نخست، جارچی نادرشاه افشار بود. پناه خان پس ازقتل نادرشاه به قره باغ آمد و به تدریج قلعۀ پناه‌آباد مشهور به قلعۀ شوشا را بنا نهاد. پناه خان سپس مردم قریۀ شوشا را در داخل آن قلعه اسکان داد و سکه‌ای نقره ای نیز به نام پناه‌آباد ضرب کرد.
معمرین اهر هنوز "بیر پنابت ایکی پنابت " را به یاد دارند " صوبحدن ایندیه جن بیر پنابتین صاحبی اولمامیشام "
پنابت کوتاه شده پناه آباد یا همان شوشه است که سکه ضرب شده بود
"یوخاری مچید یا گوهرآقا مچیدی" مسجد گوهر آقا از نمونه‌های زیبای معماری شوشا از از آثاری است که به دست کربلایی صفی خان ( تولد ۱۷۸۸ اهر- وفات۱۹۱۰ شوشا) یکی از معماران چیره‌دست آذربایجانی بنا شده است نوسازی امامزاده بردع (۱۸۶۸)، ساخت مسجد آغ‌دام(۱۸۷۰)، نیز از آثار اوست.
🔹پس از پناه خان فرزندش ابراهیم خلیل خان، خان منطقه وسیع و آباد قره باغ شده، در استحکام قلعه شوشا و آبادانی اطراف آن کوشش کرد. در زمان وی فرهنگ و ادبیات تُرکی آذربایجانی در منطقه رشد فراوانی داشت. شاعر نامدار آذربایجان ملاپناه واقف در دربار وی بود.
🔹بناهای برجامانده از ابراهیم خلیل خان جوانشیر در قره‌باغ به این ترتیب هستند:
الف) مسجد جامع که در سال ۱۱۸۲ ق ساخته شد و سپس به دستور دخترش گوهرآغا مرمت گردید.
ب) دیوار قلعه شوشا که در سال ۱۱۹۸ ق در عرض سه سال ساخته شد.
استحکام دیوارهای شوشا به قدری بود که آغامحمدخان قاجار علیرغم داشتن سربازان چند ده هزار نفری به دفعات نتوانست این شهر را تصرف کند.
بار آخر که آغا محمدخان قاجار برای تسخیر قلعه اردو زد قحط سالی عظیم عرضه را بر ساکنین قلعه تنگ کرده بود و قلعه بدون مقاومت به تصرف سنگدل ترین پادشاه ایران درآمد اما جان او هم در این قلعه درآمد در زمان فتحعلیشاه این شهر روسها درآمد
با تصرف شوشا مهدی قلی خان، آخرین خان قره باغ، به تبریز عقب نشینی کرد و شمال ارس کلا به تصرف روسها درآمد.
احتمالا در همین زمان عده ای از اهالی شوشه به محلی در مسیر اهر ورگهان آمده و روستای شوشه یا شیشه را بنیان نهادند خانواده های جوانشیر اهر نیز از نسل پناه خان هستند
با استقلال آذربایجان از اتحاد جماهیر شوروی، شهر شوشا در اردیبهشت ۱۳۷۱ به اشغال ارمنستان درآمد و بقیه اهالی شهر هم برای حفظ جان به نواحی داخلی آذربایجان کوچ کردند.
شوشه و مشابهت آن به شیشه باعث شده که در مکاتبات شیشه ثبت شود حال آن که به نظر من این کلمه با شوش و شوشتر مرتبط است
نوشته مرحوم استاد اصغر محمودآبادی
دکتر مسعود اهری، فرزند دکتر قاسم خان اهری در سن ۹۰ سالگی دار فانی را وداع گفت.
وی قدیمیترین مدیرعامل بانک مسکن بود که به ترتیب طی سالهای ۱۳۴۴ تا دی ماه ۱۳۴۵ و همچنین ابتدای سال ۱۳۵۴ تا پاییز سال ۱۳۵۸ در این سمت مشغول خدمت بوده است.
گفتنی است دکتر مسعود اهری، برادر دکتر حسن اهری(بنیانگذار اولین مرکز طبی کودکان ایران) بود.
کتیبه های کشف شده سال 1375 وجود اقوام تورک در آزربایجان تا 3000 سال پیش را تائید می کند در زیل به طور کامل و مفصل توضیح داده شده است
در مورد تغییر زبان یک منطقه این موضوعی بوده که برای همه مناطق ایران اتفاق افتاده برای مثال زبان ایرانیان باستان لولوبی کاسپی و....بوده واصلا زبان های امروزی در آن وجود نداشته به قول یکی از دوستان که در جواب فردی که این موضوع را بیان داشت گفت خوب شمال آمریکا هم 300 سال پیش زبانشون سرخپوستی بوده خوب که چه؟
الفبای تورک ها
الفبای اورخون یا الفبای قدیمی ترک یا الفبای گؤک‌ترکان الفبایی است که توسط گوگ‌ترک‌ها و دیگر خانات ترک در میانه سده‌های ۸ تا ۱۰ میلادی (۱۱۰۰ تا ۱۳۰۰ سال پیش) برای نوشتن زبان ترکی قدیم استفاده می‌شده‌است
کتیبه های کشف شده از تورک ها به این زبان
کتیبه اورخون از قدیمیترین نمونه‌های موجود از زبان ترکی باستان است.برای زبان ترکی ابتدا خط قومی خاصی (ترکی باستان، اورخون) به کار میرفت، اما در دوره‌های بعد ترکان با فرهنگ‌های گوناگون اقوام همسایه آشنا شدند و با آن‌ها مناسباتی برقرار کردند و از زبان‌ها و خط هایشان استفاده کردند. ترکان از قرن دوم، در ادوار و مکان‌های مختلف تحت تأثیر ادیان و فرهنگ‌هایی که پذیرفته‌اند یا در جوار آن‌ها قرار گرفته اند، زبان خود را با خط‌های متفاوتی کتابت کرده اندد. هر یک از این خطوط دوره رواج متمایزی داشته‌است؛ برخی عمر کوتاه داشته اند، بعضی به حیات خود ادامه داده ولی به صورت محلی باقی‌مانده اند، بعضی نیز از محیط خود فراتر رفته و از لحاظ مدنی و فرهنگی گسترش یافته‌اند. این کتیبه‌ها با آنچه امروزه الفبای اورخون نامیده میشود در دو بنای تاریخی واقع در دشت اورخون میان سالهای ۷۳۲ تا ۷۳۵ میلادی به احترام دو شاهزاده گوک‌ترک یعنی کول تیگین و برادرش بیلگه خاقانیک سیاستمدار و یک فرمانده نظامی نگاشته شده‌اند.سه یادبود کوچکتر نیز در اطراف این سنگ نبشته‌ها نیز کشف شده‌است.از میان سنگ نوشته‌های دشت اورخون مهم‌ترین ان کتیبه کول تگین است.
این کتیبه‌ها توسط نیکولای یادرینتسف در سال ۱۸۸۹ میلادی کشف شد و توسط واژه شناس دانمارکی ویلهلم توماسن در سال ۱۸۹۳ رمز گشایی شد.
خوب حالا ارتباط این دو مطلب و گوک تورک ها با آزربایجان
کتیبه های ترکی ۳۰۰۰ ساله اهر ایران با الفبای اورخون درست همانند نمونه یافته شده در دشت اورخون
این کتیبه ها در سال 1375 در اراضی بین اهر و مشگین شهر و در یک متری زیر
زمین پیدا شده است . این عکس نمونه هزاران لوحه سنگی که پیدا شده است می
باشد. در این محل اشیاهایی از طلا هم پیدا شده است . نوشته ها به خط خصوصی
الفبای اورخون می باشد
این هم در سال ۱۳۷۴ در اطراف اهر پیدا شده ، لوحه طلا که روی آن با الفبای اورخون نوشته شده است
استفاده از یک الفبا و زبان در اهر آزربایجان و حکومت گوک ترک ها نشان
از ارتباط این دو بخش دارد دست نبشته ایران مال 3000سال پیش و کتیبه گوک
ترک ها مال 1400 سال پیش است
عده ای بر این باور اند که گوک تورک ها خود ایرانی بودن دلیلشان هم استفاده از لغات خاقان و .... برای شاهان گوک تورک هاست
به هر حال این کتیبه ها (کتبه های اهر )وجود قومی که امروزه تورک نامیده می شود در منطقه آزربایجان تا 3000 سال پیش را تائید می کند
سوزون دوزو ایستیردیم بو یازینین باشلیغین یازام اهر تاریخینین
پوزولموش یارپاق لاری
چوخ سالدیم چیخدیم گوردوم بیزیم اهریمیزین اصلن تاریخی
یوخدو ، یانی مکتوب بیر تاریخ کیتابی اهره یازیلمیب
بیر ایکی سوز وارکی من بیر یئرده اولارین جوابین تاپمادیم
شیخ شهاب الدین بقعه سینده هر ایکی مناره سینین اوستونده
قوسلی مستطیل شکیلده قازیلمیش یئر وار
رحمتلیک آنام دئیردی ائله بیل اوردا ایکی آینا واریمیش کی
بوتون اهره اوردا گورمک اولاردی
ائله بیل روس لار اهره قوشون چکنده بولارادا رحم ائله میب
تاسفله اولاری چیخاردیب روس ماحالینا آپاریب لار
و بیده قدیم کی لر آراسیندا بئله سوز صحبت وار کی
کی بو عمارتی اوستا سین (دوزه لده نین ) ایشی قوتاراندان
سونرا بو مناره نین باشیندان آتیب یئره اولدوروب لر کی
گیزلین یئر آلتی یول لارین دوشمنه دئمه سین !!
قدیم ائله بیل روال بئله یمیش
دکتر پاول پیترز در فاصله سال های ۱۳۴۴ تا ۱۳۴۶ به عنوان عضو سپاه صلح آمریکا برای تدریس زبان انگلیسی در مدارس اهر به این شهر آمده بود. او خاطرات خود را تحت عنوان کتابی به نام "A memory of my two years with the peace Corps in iran" ثبت کرده است. او در طی این دو سال حدود ۲۰۰ عکس ارزشمند از شهرستان اهر ثبت کرده است.
فیطیر دن سوز توشدو بیر جریان یادیما توشدو 
دوسلاریمیزین بیری دانیشیر دی کی قوهوم لاریمیزین بیری ایلات دی ، هم ده کی سید
طایفاسی دی فیطیر بایرامی اولوب آغام ال چمکدی دوروب گتدیب بولاری گورملیک
بیزیم طرف لرده فیطیر بایرامیندا سید لره حتمن باش چکیب تبریک دئیرلر
سوزوم اوندا یوخ بلی دوردوک توشدوک یولا بیر ایکی سات آت-قاطیر یولونان
یئتیشمیشیک ائل-اوبیا آغام اوپوش گوروش ، خوش بئش -اون بیش دن سونرا
باشلیب کی هله آ کیشی فیطیر بایرامیزدا موبارک اولسون بیزیم سید قوهوموموز آتدان
اوسته بیر آغام باخیب دئدی آکیشی سن بو ساتاشماغیندان قالمیسان میرتو باشی
یاریمدا نه فیطیر نه بایرامی قوی اتوراق باشلیب گولدو سونرا کی گوردو آغام جدی دی
با شلا دی کی مشی سن اوله سن بیر آی اوروشلوق گلیب گئچیب اَ توبا بیریمیزین
خبریمیز اولمیوب وای دده وای . تانرینین یانیندادا شرمنده اولموشوق 
ورنی
نوعی گلیم فرش نماست که با توجه به خصوصیات بافت تنوع ومواد اولیه ،کامل
ترشدن نقش وویژگیهای خاص آن می توان حلقه واسطی بین گلیم وآخرین منزلگاه
بافت گلیم وقالی دانست.تفاوت ورنی با گلیم به شکلی است که گلیم دست بافته
برروی داربه شکل بدون گره بافته می شودوازدوعامل تار وپودتشکیل شده است
ونقوش آن دروسط پود شکل می گیرد وتارتوسط پود کامل پوشیده می شود در
صورتیکه دربافت ورنی ایجاد طرح و نقوش وسطح آن توسط پود گذاری اضافی حاصل
می شود وتار وپود هردوتشکیل شده است وپود اضافی پود اصلی خوانده می شود
ومانند پود گلیم بصورت ساده از بین تارها عبور نمی کند بافتهای اضافی و غیر
مقطع یکدست می باشد درصورتیکه گلیم بصورت نقوش در دو طرف می باشد.
ورنی از پشم و یا ابریشم خالص بافته شده وبه عنوان زیرانداز استفاده میشود
وازاقلام صادرات مهم وزیبا وصنایع دستی عشایرمی باشد. ورنی بافی ابتدا
دربین ایلات وعشایرمنطقه قاراداغ وسپس دربین عشایردشت مغان رواج پیدا کرده
است .
این هنرمنحصر به فرد درسازمان یونسکو بنام اهر(ارسباران)مهراصالت خورده است
وهنرمندان اهری دربافت وطراحی 13نشان ملی مرغوبیت کسب کرده اند.
وبلاقا گؤره
سون یازیلار
- بیزه پیاده یئریمک یاراشمیب !!!
- کیم اهرده قدیم قارلادان ایستیردی دئسین
- پِشتو قالاسی
- محلات تاریخی اهر
- از خانه های قدیمی اهر / عکس یادگاری!
- شیلان
- قان یاغدی کربلایه
- دکتر حسن اهری کیست ؟
- کاروانسراهای تاریخی اهر آثار تاریخی فراموششده ا
- رابطه کاظم خان قراچهداغی خان مقتدر ولایات قاراداغ با کریمخان زند
- نگاهی به اسامی جغرافیایی تاریخی و واقعی در اهر (ارپیزان)
- اهرین زیر خاکی فیلمی حقی دن
- عزت الله ضرغامی نین توئییتی
- آچین قاپیلاری گلن باهاردی ، سخاوت عزتی دن
- با حداقل درآمد یک روز معادن اهر میتوان ۵ دستگاه گریدر خرید.
بؤلوملر
- اهر (49)
- گولملی سور صوحبت لر (17)
- فال توتماق (2)
- ستار خان (1)
- تورکی دیل (22)
- بایاتی (3)
- اوره ک سوزو (5)
- گولملی شکیل لر (8)
- ساغلاملیق (0)
- اولکه خبرلری (6)
- دونیا خبرلری (0)
- گورمه لیلر - بیلمه لیلر (6)
- ساغلاملیق سوزلری (0)
- بیلمه لیله ر (22)
- قره داغ (4)
- تورکی شعر لر (1)
- اهرین تاریخی (2)
- کلیبر (2)
- ورزیقان (3)
- آتا بابالار سوزی (6)
- سون چرشمبه بایرامی (1)
- محرم (2)
آچارسؤزلر
- اهر (34)
- قره داغ (9)
- قاراداغ (6)
- دکتر قاسم خان اهری (6)
- اهری (6)
- تورک (5)
- تورکی دیل (5)
- سوزلوک (5)
- آتا بابا سوزلری (5)
- تورکی (4)
- کلیبر (4)
- ضرب المثل تورکی (4)
- ahar (3)
- چرشنبه بایرامی (3)
- گولملی شکیل لر (3)
- پایتخت ورنی (3)
- اهر پایتخت ورنی (3)
- ورنی (3)
- بابکین داش قالاسی (3)
- گولمجه (3)
سورغو
باغلانتی لار
ساخلانج
- دى 1402
- شهريور 1402
- خرداد 1402
- فروردين 1402
- مرداد 1401
- تير 1401
- خرداد 1401
- ارديبهشت 1401
- فروردين 1401
- اسفند 1400
- تامام آیلار
سایغاج
- ایندی وبلاقدا :
- بو گونون گؤروشو :
- دونه نین گؤروشو:
- بو آیین گؤروشو :
- بوتون گؤروشلر :
- یازیلار :
- باخیشلار :
- یئنیله مه چاغی :