آنا دیلینه یازیب اوخوماق اینسانا بویوک شرف دیر

قره داغ وبلاقی

گؤیچک فاطمانین ناغیلی

بیرینجی بولوم
بیری وار ایمیش، بیری یوخ ایمیش، بیر کیشی وار ایمیش. بو کیشی‌نین بیر آروادی و بو آرواددان فاطما آدیندا چوخ عاغیللی و گؤزل قیزی وار ایمیش. بیر گون فاطمانین آناسی ناخوشلاییر و قیزینا دییر کی، من اؤلندن سونرا آتان تزه آرواد آلاجاق و او آرواد، سنی چوخ اینجیده‌جک. آما سن قارا اینه‌گیمیزدن موغایات اول، اونو اؤزون اوتار. 

قیزین آناسی اؤلور و آتاسی گئدیب اؤزگه بیر آرواد آلیر. بو آروادین دا ایلک ائولی‌لیگیندن بیر چیرکین قیزی وار ایدی. 
آرواد گؤیچک فاطمانی چوخ دؤگوب، اینجیدیرمیش. فاطما دؤزوب، هر گون قارا اینه‌گی اوتارماغا آپارارمیش. 
فاطمانین آنالیغی اونا یون، داراق وئررمیش کی، چؤلده داراییب، اَییرسین (ایپ دوزلتسین). 
فاطما یونو وئررمیش اینه‌گین آغزینا! قارا اینَـک یونو اودارمیش، سونرا حاضیر ایپی آغزیندان چیخاریب وئررمیش فاطمایا. 

بیر گون فاطما یون دارادیغی یئرده کولَک اونون اَلچیمینین بیرینی گؤتوروب، قالدیردی هاوایا. فاطما بونون دالینجا قاچیب، دئدی:
- قانادینا قوربان، یئل بابا، اَلچیمیمی سال، بابا!
یئل اونون اَلچیمینی بیر باجادان سالدی. فاطما ائوه گیریب گؤردو کی، بورادا بیر هئیبتلی قاری اوتوروب، آلت دوداغی یئر سوپورور، اوست دوداغی گؤی سوپورور! قاری قاباغینا بیر قورباغا قویوب، اونو سیغاللاییر (نوازش ائیله‌ییر). بو، دئو آناسی ایدی.
فاطما قارییا باش اَگیب، دئدی: 
- منیم الچیمیمی وئر.
قاری دئدی:
- گل باشیما باخ، سونرا وئریم. 
فاطما اونون باشینا باخاندا گؤردو کی، ایلان- قورباغا ایله دولودور. 
قاری سوروشدو:
- منیم باشیم یاخشی‌دیر، یا آنانین باشی؟
فاطما دئدی:
- سنینکی یاخشی‌دیر.
قاری سوروشدو:
- بو قورباغا گؤیچکدیر، یوخسا انسان؟
فاطما دئدی:
- گؤنول سئون گؤیچکدیر. 
فاطمانین سؤزلری قارییا خوش گلدی. قاری اونون الچیمینی وئریب، دئدی:
- گئدرسن، قاباغینا بیر آغ سو، بیر قارا سو و سونرا بیر قیرمیزی سو چیخاجاق. آغ سودا چیمرسن، قارا سو ایله ساچینی یویارسان، قاشینا، کیپریگینه چکرسن، قیرمیزی سودان یاناقلارینا سورتَـرسن.
بیر ده قاری، توکوندن وئردی و دئدی کی، سنه لازیم اولسام، یاندیرارسان، یانیندا حاضیر اولارام.

فاطما توکو گؤتوروب، گئتدی. نئجه کی، قاری دئمیشدی، ائله ده ائیله‌دی. قاباقجا آغ سودا چیمدی، سونرا قارا سودا ساچلارینی یودو و قیرمیزی سودان گؤتوروب دوداغینا، یاناق‌لارینا چکدی. ائله گؤیچک اولدو، تایی- بنزَری دونیادا اولمادی. 
آنالیغی فاطمانین گئج گلدیگینی گؤروب قیزینا دئدی: 
- چیخ، گؤر فاطما نئجه اولدو؟
قیز چیخیب گؤردو کی، فاطما گلیر، آما ائله گؤزللشیب کی، آدام باخاندا گؤزو قاماشیر.

آرتیغینی اوخو
جمعه 29 مرداد 1400
بؤلوملر : تورکی دیل,

ایران میلتی

ایران میلتی ایکی یئره بولونور 

بیر بولومه اوزون آنادان اولما عکاس بیلیر
بیر بولومی اوزون مانکن بیلیر
بوراجان هئش بیر موشکول یوخدو 
اصل درد اوردا تاپیلیر کو بولار بیر بیرین تاپیلار !!!

آرتیغینی اوخو
چهارشنبه 27 مرداد 1400

اسامی حیوانات ترکی با معانی فارسی آنها


 

جئیران، مارال، قیزال، کوپکر   آهو:

آهو بره (بچه): جویور، اه یلیک

آهو ماده: ینک

اردک: اؤردک، بیلی

اردک ماهی: دورنا بالیغی


آرتیغینی اوخو
یکشنبه 24 مرداد 1400
بؤلوملر : بیلمه لیله ر ,

تخریب عمارت تاریخی در اهــــــر

http://aharlilar.arzublog.com/uploads/aharlilar/mosavi_evi.jpg


عمارت تاریخی شهرستان اهر که به علت بی توجهی و عدم تملک میراث فرهنگی در حال تخریب و ویرانی است.

آرتیغینی اوخو
یکشنبه 24 مرداد 1400
بؤلوملر : اهر ,

تاریخ اهر

اهر از شهرهای قدیمی آذربایجان است که در سایه ی همین قدمت ، ذخایری از عناصر متنوع هویتی این خطه ی دیرسال را ، در قلب خود نهفته دارد. بخشی از این عناصر فرهنگی ، عناوین و اسامی جغرافیایی هستند که در جای – جای شهر اهر به چشم می خورند  و شایسته است که این عناوین ارزشمند ، طی فرایند پژوهش تاریخی جمع آوری و مورد مطالعه و بررسی قرار بگیرند.

آرتیغینی اوخو
شنبه 23 مرداد 1400
بؤلوملر : اهر ,

یک اهری به عنوان چهرهٔ ماندگار رشتهٔ ریاضی

http://aharlilar.arzublog.com/uploads/aharlilar/medghalchi.jpg

دکتر علیرضا مدقالچی

متولد ۱۳۳۰ شهرستان اهر

استاد نمونه کشوری در سال 1382


http://aharlilar.arzublog.com/uploads/aharlilar/medghalchi2.jpg

نام: علیرضا مدقالچی
تولد: ۱۳۳۰ -- اهر
ملیت: ایرانی
شهرت: ریاضیات / محل کار    دانشگاه خوارزمی، مؤسسه ریاضیات
جوایز: چهره ماندگار رشتهٔ ریاضیات در سال ۱۳۸۹

علیرضا مدقالچی (زادهٔ ۱۳۳۰ در اهر) ریاضی‌دان، مترجم، نویسنده و استاد دانشگاه خوارزمی است. وی در سال ۱۳۸۹ به عنوان چهرهٔ ماندگار رشتهٔ ریاضیات معرفی شد.

آغاز زندگی و تحصیلات:
علیرضا مدقالچی در سال ۱۳۳۰ در اهر به دنیا آمد. در سال ۱۳۴۸ دیپلم ریاضی خود را از دبیرستان پهلوی اهر دریافت کرد. در سال ۱۳۵۲ مدرک کارشناسی ریاضی محض خود را از دانشگاه تبریز دریافت کرد و پس از گذراندن یک دورهٔ دو سالهٔ مدرسی ریاضیات در دانشگاه خوارزمی (مؤسسه ریاضیات) دورهٔ کارشناسی ارشد و دکترای خود را در دانشگاه شفیلد انگلستان در شاخهٔ آنالیز ریاضی سپری و در سال ۱۳۶۱ مدرک دکترای خود را دریافت نمود.
 
سمت‌های اجرایی:
علیرضا مدقالچی از سال ۱۳۷۲ تا ۱۳۷۶ ریاست دانشگاه خوارزمی را برعهده داشت. وی از سال ۱۳۷۵ به عضویت شورای علمی دانشنامه ریاضی درآمد و از سال ۱۳۸۴ عهده‌دار ریاست این شورا بود.
 
از دیگر مسئولیت‌های اجرایی وی می‌توان به ریاست دانشکدهٔ علوم دانشگاه خوارزمی (۱۳۶۲–۱۳۶۱)، ریاست انجمن ریاضی ایران (تاکنون–۱۳۸۵)، ریاست مؤسسه تحقیقات ریاضی دکتر مصاحب (۱۳۶۹–۱۳۶۶) و... اشاره کرد.
 
افتخارات:
دکتر مدقالچی در سال ۱۳۸۲ به عنوان استاد نمونهٔ کشوری انتخاب شد. وی همچنین در سال ۱۳۸۹، در هشتمین دورهٔ همایش چهره‌های ماندگار به عنوان چهرهٔ ماندگار رشتهٔ ریاضی انتخاب شد.
 
تألیفات:
آنالیز ریاضی ۱، دانشگاه پیام نور، ۱۳۷۵
آنالیز ریاضی ۲، دانشگاه پیام نور، ۱۳۸۳
واژه‌نامهٔ ریاضی [با همکاری دیگران]، بنیاد دانشنامه بزرگ فارسی، ۱۳۸۷
نظریه اندازه و انتگرال [با همکاری دکتر عبدالمجید ریاضی]، دانشگاه تربیت مدرس، ۱۳۷۴
ریاضیات ۱، ۲، ۳ و ۴ متوسطه، با همکاری دیگران، آموزش و پرورش، ۱۳۷۴
ریاضیات ۳ (کمک درسی)، با همکاری دیگران، پویندگان دانشگاه، ۱۳۷۵
ریاضیات ۱، ۲، ۳ و ۴ (کمک درسی)، با همکاری دیگران، انتشارات استادی، ۱۳۷۷
گزیده‌ای از مجلات ریاضی، مرکز نشر دانشگاهی، ۱۳۸۳

 
ترجمه‌ها:
تجربهٔ توپولوژی، فولکر رُنده، انتشارات فاطمی، ۱۳۸۸
آنالیز مختلط، جوزف بک و دونالد نیومن، دانشگاه تربیت معلم سبزوار، ۱۳۸۱
نقش ریاضیات در علوم، ام. ام. شیفر و لیون باودن، مرکز نشر دانشگاهی، ۱۳۷۴
کتاب آنالیز ریاضی، با همکاری دیگران، دانشگاه تربیت معلم سبزوار، ۱۳۷۵
 
سمت های اجرایی

۱٫ دریافت نشان درجه ۱ فرهنگ وزارت فرهنگ و آموزش عالی ۱۳۵۲
۲٫ عضو انجمن ریاضی ایران -۱۳۵۲
۳٫ عضو انجمن ریاضی لندن ۱۳۸۰ -۱۳۶۰
۴٫ دکترای ریاضی از دانشگاه شفیلد انگلستان -۱۳۶۱
۵٫ رئیس دانشکدۀ علوم دانشگاه تربیت معلم تهران ۱۳۶۲-۱۳۶۱
۶٫ عضو کمیته برنامه‌ریزی علوم پایه شورای عالی برنامه‌ریزی ۱۳۶۷-۱۳۶۱
۷٫ معاون آموزشی و پژوهشی دانشگاه تربیت معلم تهران ۱۳۶۵-۱۳۶۲
۸٫ عضو هیأت تحریریه مجله رشد آموزش ریاضی ۱۳۸۵-۱۳۶۳
۹٫ سردبیر مجله رشد آموزش ریاضی ۱۳۶۸-۱۳۶۵
۱۰٫ رئیس مؤسسه ریاضیات دکتر غلامحسین مصاحب ۱۳۶۹-۱۳۶۶
۱۱٫ عضو کمیته المپیاد ریاضی وزارت آموزش و پرورش ۱۳۷۰-۱۳۶۶
۱۲٫ عضو هیأت تحریریه فرهنگ و اندیشه ریاضی ۱۳۶۸-۱۳۶۷
۱۳٫ عضو شورای اجرایی انجمن ریاضی ایران ۱۳۶۹-۱۳۶۷
۱۴٫ عضو شورای برنامه‌ریزی گروه ریاضی دفتر تحقیقات آموزش و پرورش ۱۳۷۶-۱۳۶۷
۱۵٫ معاون آموزشی دانشگاه تربیت معلم تهران ۱۳۷۲-۱۳۶۹
۱۶٫ عضو کمیته هدایت دکترای ریاضی دانشگاه تربیت مدرس -۱۳۶۹
۱۷٫ عضو کمیسیون علوم پایه دفتر گسترش وزارت علوم، تحقیقات و فناوری -۱۳۶۹
۱۸٫ سردبیر مجله رشد آموزش ریاضی ۱۳۷۵-۱۳۷۱
۱۹٫ رئیس دانشگاه تربیت معلم تهران ۱۳۷۶-۱۳۷۲
۲۰٫ عضو ستاد سال جهانی ریاضیات ۱۳۷۷-۱۳۷۴
۲۱٫ عضو شورای اجرایی انجمن ریاضی ایران ۱۳۸۲-۱۳۷۷
۲۲٫ عضو هیأت‌های ممیزه دانشگاههای تربیت معلم تهران ۱۳۸۰-، پیام نور و مرکز تحصیلات تکمیلی زنجان
۲۳٫ عضو هیات امنای پژوهشگه دانشهای بنیادی -۱۳۸۵
۲۴٫ عضو شورای اجرایی انجمن ریاضی ایران ۱۳۹۱-۱۳۸۵
۲۵٫ رئیس انجمن ریاضی ایر۱۳۹۱-۱۳۸۵
۲۶٫ عضو کمیسیون جامع آموزشی دانشگاه تربیت مدرس ۱۳۸۵ -۱۳۸۰
۲۷٫ عضو هیئت ممیزۀ مرکزی – ۱۳۸۸


آرتیغینی اوخو
شنبه 23 مرداد 1400
بؤلوملر : اهر ,

گوزل ایش بیر تاکسی سوروجوسوندن


بو گوزل ایشلردن اینشاللاه چوخ گورک

آرتیغینی اوخو
شنبه 16 مرداد 1400

سرپرست جدید شهرداری اهر انتخاب شد


شورای ششم شهر اهر در اولین‌ جلسه علنی خود، سرپرست جدید شهرداری را مشخص نمود.

🔹 بر این اساس، علیرضا پورصادق با ۷ رای موافق اعضای ششمین‌ دوره شورای اسلامی شهر اهر به‌عنوان سرپرست؛ سکاندار موقت شهرداری اهر شد.

✅ سرپرست جدید شهرداری اهر که پیش از این عهده‌دار ریاست اداره حقوقی این شهرداری بود، حدود ۲۳ سال سابقه خدمت در شهرداری اهر دارد و از کارمندان رسمی این مجموعه است.

 آشنایی اجمالی با سرپرست جدید شهرداری اهر


🔹 سرپرست جدید شهرداری اهر متولد ۱۳۴۸ در اهر است که دارای مدارک کارشناسی در رشته‌ الهیات( شاخه فقه‌ و مبانی حقوق اسلامی) و کارشناسی ارشد حقوق(شاخه خصوصی) می‌باشد و از طریق آزمون استخدامی خدمت خود را از شهرداری خواجه شهرستان هریس شروع کرده است.

🔹 وی از سال ۱۳۸۰ تا ۱۳۸۷، در سمت‌های سرپرست شهرداری، معاون شهردار، مسئول امور اداری و مشاور حقوقی در شهرداری خواجه مشغول به‌کار بوده است‌.

🔹 پورصادق از سال ۱۳۸۷ به شهرداری اهر منتقل شده و مسئولیت‌هایی همچون مشاور حقوقی شعبه شهرسازی، مدیریت امور اداری، مشاور شهردار، وبیر سرمایه‌گذاری، مشاور حقوقی سازمان آتش‌نشانی، رئیس اداره حقوقی و املاک و نائب رئیس کمیته انضباطی این‌شهرداری را در کارنامه دارد.


آرتیغینی اوخو
شنبه 16 مرداد 1400
بؤلوملر : اهر ,

روزنامه لرین کاغیذی نئیه بویوک اولور


اینگیلیستاندا 1712 اونجو میلادی ایلینده بیر مالیات قانون گئچیلدی
مالیات روزنامه نین هر صفحه سینه قویولموشدو 
بوناگورا روزنامه صفحه لری بویودوب ایکی دورد یارپاق دا یازدیلار

آرتیغینی اوخو
سه شنبه 12 مرداد 1400
بؤلوملر : بیلمه لیله ر ,

نگاهی به تاریخ شهر شوشا و ارتباط آن با تاریخ اهر


این شهر در اوایل قرن دوازدهم هجری و حدود سال ۱۷۴۷ میلادی توسط پناه علی خان، جوانشیر دیوار کشی شده و به صورت مستحکمی درآمد. پناه خان به خاطر تن قوی صدا نخست، جارچی نادرشاه افشار بود. پناه خان پس ازقتل نادرشاه به قره باغ آمد و به تدریج قلعۀ پناه‌آباد مشهور به قلعۀ شوشا را بنا نهاد. پناه خان سپس مردم قریۀ شوشا را در داخل آن قلعه اسکان داد و سکه‌ای نقره ای نیز به نام پناه‌آباد ضرب کرد.
معمرین اهر هنوز "بیر پنابت ایکی پنابت " را به یاد دارند " صوبحدن ایندیه جن بیر پنابتین صاحبی اولمامیشام "
پنابت کوتاه شده پناه آباد یا همان شوشه است که سکه ضرب شده بود

  "یوخاری مچید یا گوهرآقا مچیدی" مسجد گوهر آقا  از نمونه‌های زیبای معماری شوشا از از آثاری  است که به دست  کربلایی صفی خان ( تولد ۱۷۸۸ اهر- وفات۱۹۱۰ شوشا) یکی از معماران چیره‌دست آذربایجانی بنا شده است نوسازی امامزاده بردع (۱۸۶۸)، ساخت مسجد آغ‌دام(۱۸۷۰)، نیز از آثار اوست.

🔹پس از پناه خان فرزندش ابراهیم خلیل خان، خان منطقه وسیع و آباد قره باغ شده، در استحکام قلعه شوشا و آبادانی اطراف آن کوشش کرد. در زمان وی فرهنگ و ادبیات تُرکی آذربایجانی در منطقه رشد فراوانی داشت. شاعر نامدار آذربایجان ملاپناه واقف در دربار وی بود.

🔹بناهای برجامانده از ابراهیم خلیل خان جوانشیر در قره‌باغ به این ترتیب هستند:

الف) مسجد جامع که در سال ۱۱۸۲ ق ساخته شد و سپس به دستور دخترش گوهرآغا مرمت گردید.

ب) دیوار قلعه شوشا که در سال ۱۱۹۸ ق در عرض سه سال ساخته شد.

استحکام دیوارهای شوشا به قدری بود که آغامحمدخان قاجار علیرغم داشتن سربازان چند ده هزار نفری به دفعات نتوانست این شهر را تصرف کند. 
بار آخر که آغا محمدخان قاجار برای تسخیر قلعه اردو زد قحط سالی عظیم عرضه را بر ساکنین قلعه تنگ کرده بود و قلعه بدون مقاومت به تصرف سنگدل ترین پادشاه ایران درآمد اما جان او هم در این قلعه درآمد  در زمان فتحعلیشاه این شهر روسها درآمد 
با تصرف شوشا مهدی قلی خان، آخرین خان قره باغ، به تبریز عقب نشینی کرد و شمال ارس کلا به تصرف روسها درآمد.
احتمالا در همین زمان عده ای از اهالی شوشه به محلی در مسیر اهر ورگهان آمده و روستای شوشه یا شیشه را بنیان نهادند خانواده های جوانشیر اهر نیز از نسل پناه خان هستند 

 با استقلال آذربایجان از اتحاد جماهیر شوروی، شهر شوشا در اردیبهشت ۱۳۷۱ به اشغال  ارمنستان درآمد  و بقیه اهالی شهر هم برای حفظ جان به نواحی داخلی آذربایجان کوچ کردند.
شوشه و مشابهت آن به شیشه باعث شده که در مکاتبات شیشه ثبت شود حال آن که به نظر من این کلمه با شوش و شوشتر مرتبط است
 نوشته مرحوم استاد اصغر محمودآبادی

آرتیغینی اوخو
سه شنبه 12 مرداد 1400
بؤلوملر : اهر ,